Απο το βιβλίο του λόγιου και ιερέα Χαρισίου Μεγδάνη με καταγωγή απο το Πολύρραχο
Αγγελία. : Περί του κατ' Έτος τελουμένου κοινού Μνημοσύνου υπέρ των Συνδρομητών των εν Κοζάνη Σχολείων Ελληνικού τε και κοινού περί της Εξετάσεωςτων Μαθητών εν Έτει1819 κατά Μήνα Φευρουάριον, και περί της Αρχής, Προόδου, και της νυν Καταστάσεως της Ελληνικής Σχολής, και των εξ αυτής επί Παιδεία αναφανέντων Εγχωρίων τε και Ξένων.
Το οποίο μπορεί κανείς να το κατεβάσει στον υπολογιστή του, όπως και άλλα τρία ακομη βιβλία του, στη σελίδα http://openarchives.gr/contributor/70101
βρίσκουμε τις εξής αναφορές για τα Σέρβια.
Απόδοση στη νεοελληνική:
Η Κοζάνη (όπως λέχθηκε προηγουμένως) στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453) ήταν μικρό χωριό, που κατοικούνταν απο λίγους τεχνίτες, και ξενητεμένους, με κάποια μικρά επαγγέλματατα. Η πόλη που ήταν ακουστή σε αυτό το μέρος ήταν τα Σέρβια, προς το νότο της Κοζάνης, και κατοικούνταν απο Έλληνες· στο ανατολικό μέρος της τα Σταρείδωλα ( τα οποία στα τουρκικα και όλος ο γύρω απο αυτή τόπος ονομάζεται Σαρίγγιολ· και πάλι στα βόρεια της το φρούριο Δρέπανο , στα τούρκικα Τερπάν Κιόι και Γερυτομουσλί)· και η Δέρβη, και το Προάστειον του που καλείται Φρούριο, και μαζί το Εμπόρειο για την επορική πανήγυριν που γίνεται καθε χρόνο· όπου κατοικούνταν ανάμοικτα απο Έλληνες και Βούλγαρους, όπως προλέχθηκε στην απογραφική μου έκθεση για το νοτιο μερος της Μακεδονίας. Επειδή όμως αυτά τα μέρη όπως και άλλα στην Ρωμαϊκή επικράτεια έλαβαν και πριν της Άλωσης της Βασιλεύουσας, και μετά πολλές και μεγάλες μεταβολές προς το χειρότερο, και τα φρούρια κατεδαφίστηκαν(εκτός μόνο της Πόλης των Σερβίων, το οποίο ακόμη διασώζεται(1819)) η Κοζάνη άρχισε σιγά σιγά να αυξάνει και να δέχεται τον βαθμό κεντρικής πολιτείας, μεταξύ πολλών χωριών και οι κατοικοί της να εκτείνονται σε επικερδέστερες επιχειρήσεις και τρυγυρίζοντας στην ξενιτειά γρήγορα άλλαξε το ήθος τους...
Γεώργιος Κονταρής 1668
Γεννήθηκε και ανατραφηκε στα Σέρβια απο γονείς κατοίκους της πόλης αυτής και ως γνωστοί Σερβιώτες καταγόταν απο επιφανείς προγόνους οι οποίοι εχρημάτισαν σε αξιώματα κατα την βασιλεία των Ελληνορωμαίων και αναφέρονται στη Βυζαντινή ιστορία και διασκορπίστηκαν σε πολλά μέρη και προ της άλωσης της Βασιλεύουσας με πολιτικά καθήκοντα αλλά και μετά την άλωση. Υπήρξαν βλαστοί αυτής της οικογένειας στην Καστοριά , στην Πελοπόνησο στα Σέρβια ακόμη και στην Βενετία όπου ασχολήθηκαν με υπουργήματα της αριστοκρατίας. Κατά το 1540 ο Αλέξανδρος Κονταρής ήταν διοικητής απο μέρους των βενετών στο Ναύπλιο όταν κλείσαν ειρήνη με τους Τούρκους και τους παρέδοσαν την πόλη. Και αυτός ο Γεώργιος έφυγε για τη Βενετία στους συγγενείς του και γνώριζε την λατινική και ιταλική διάλετο. Την Ελληνική παιδεία και απο ποιούς δασκάλους την έμαθε δεν έχουμε ακριβή πληροφορία. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι ήταν Αριστοτελικός και ήταν πειστικός στους λογους του, σεμνός στους τρόπους του, είχε χαρακτήρα σεβάσμιο, και προτίμησε τον άγαμο βίο. Στάθηκε δάσκαλος στο σχολείο της Κοζάνης τρία χρόνια, έπειτα προσλήφθηκε στα Σέρβια, την πατρίδα του, για να εξασκήσει το επάγγελμά του. Και αφου πέθανε ο τότε επίσκοπος Σερβίων Διονύσιος, χειροτονήθηκε αυτός , όπως το ζήτησε ο κόσμος της επαρχίας του, και μετονομάστηκε Γρηγόριος. Και αρχιεράτευσε τέσσερα χρόνια, όπου και έγραψε την ιστορία των Αθηναίων στην καθομιλουμένη γλώσσα, η οποία εξεδόθηκε τότε στη Βενετία. Και οι Αθηναίοι, για την ιστορία αυτή που έγραψε, οταν πεθανε ο Αρχιερέας τους, ενήργησαν και μετετέθη και έγινε (επίσκοπος)Αθηνών. Ήταν και επιτήδειος κεντητής ιερών αμφίων με χρυσόσυρμα, και ο Επιτάφιος Θρήνος του Δεσπότη Χριστού, που είναι κρεμασμένος απέναντι απο τον Αρχιερατικό θρόνο στο Καθολικό ναό της Κοζάνης, είναι έργο των χειρών του, και δείχνει την εξαιρετική επιτηδιότητά του.
Νεόφυτος Ιερομόναχος
Σερβίωτης στην Πατρίδα, και συμμαθητής του Γεώργιου του Κονταρή, που αφού αρχιεράτευσε τον συστήσε στο σχολείο της Κοζάνης, και στάθηκε σ΄αυτό δάσκαλος δεκαέξι χρόνια. Στα γηρατειά του παραιτήθηκε και ησύχαζε στο επάγγλεμα του ιεροκηρυκα, αλλά και αυτόν τον βίο τον άλλαξε, και τιμήθηκε και γηροκομήθηκε ως απλώς Πατέρας. Ήταν άνδρας κοσμημένος και με σωστή φρόνηση και με σεμνά ήθη και με ξεχωριστή παιδεία. Στη ζωή του ήταν ευαγγελικός και στα μαθήματα περιπατητικός. Μαζί με τα Γραμματικά και τα Ποιητικά, δίδακε στους μαθητές του την σειρά των αριστοτελικών επιστημονικών μαθημάτων σύμφωνα με την ανάπτυξη του Κυρυδαλέα, και με έξοχο τρόπο τους εξασκούσε στην Ρητορική. Μαθητές της παιδείας του γνωστοί ήταν ο Γεώργιος ο Παρακείμενος, ο μετέπειτα ιερέας Σωτήριος, και ο Μάρκος που ονομάστημε μετά Μεθόδιος. Ο οποίος στα πενήντα του χρόνια αφού έλαβε το μοναδικό σχήμα και έγινε ησυχαστής στο σταυροπηγιακό μοναστήρι του Προδρόμου στη Βέρροια και απο εκεί στάλθηκε στη Ρωσσία ως αρχιμανδρίτης, ωφέλησε το μοναστήρι του αρκετά, και κατέστησε σε αυτό αξιόλογη βιβλιοθήκη, η οποία μετα το θάνατό του αμελήθηκε και λιγόστεψε πολύ.
Στη παρουσίαση του παρακάτω (μη Σερβιώτη) δασκάλου Σωτηρίου Ιερέα 1707 μαθαίνουμε:
Αυτός προέτρεψε την φιλοτιμία των Κοζανιτών στο να ζητήσουν απο τη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία(το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης), ώστε να ονομάζεται Σερβίων και Κοζάνης ο Επίσκοπος, που καλουνταν μεχρι τότε μόνο Σερβίων. Και στο να κτιστεί οίκος αρχιερατικός και στην Κοζάνη και να κατοικεί παντοτεινά ο κατά καιρούς Αρχιερέας της Επαρχίας, με σκοπόν, ότι με την συχνή συναναστροφή με τον αρχιερέα και κοσμώνται στο καλύτερο τα κοινά ήθη, και να αυξάνει ο ζήλος για βελτίωση .
Σχόλιο: Η Επισκοπή Σερβίων μεταφέρθηκε στην Κοζάνη το 1745.
Αγγελία. : Περί του κατ' Έτος τελουμένου κοινού Μνημοσύνου υπέρ των Συνδρομητών των εν Κοζάνη Σχολείων Ελληνικού τε και κοινού περί της Εξετάσεωςτων Μαθητών εν Έτει1819 κατά Μήνα Φευρουάριον, και περί της Αρχής, Προόδου, και της νυν Καταστάσεως της Ελληνικής Σχολής, και των εξ αυτής επί Παιδεία αναφανέντων Εγχωρίων τε και Ξένων.
Το οποίο μπορεί κανείς να το κατεβάσει στον υπολογιστή του, όπως και άλλα τρία ακομη βιβλία του, στη σελίδα http://openarchives.gr/contributor/70101
βρίσκουμε τις εξής αναφορές για τα Σέρβια.
Απόδοση στη νεοελληνική:
Η Κοζάνη (όπως λέχθηκε προηγουμένως) στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453) ήταν μικρό χωριό, που κατοικούνταν απο λίγους τεχνίτες, και ξενητεμένους, με κάποια μικρά επαγγέλματατα. Η πόλη που ήταν ακουστή σε αυτό το μέρος ήταν τα Σέρβια, προς το νότο της Κοζάνης, και κατοικούνταν απο Έλληνες· στο ανατολικό μέρος της τα Σταρείδωλα ( τα οποία στα τουρκικα και όλος ο γύρω απο αυτή τόπος ονομάζεται Σαρίγγιολ· και πάλι στα βόρεια της το φρούριο Δρέπανο , στα τούρκικα Τερπάν Κιόι και Γερυτομουσλί)· και η Δέρβη, και το Προάστειον του που καλείται Φρούριο, και μαζί το Εμπόρειο για την επορική πανήγυριν που γίνεται καθε χρόνο· όπου κατοικούνταν ανάμοικτα απο Έλληνες και Βούλγαρους, όπως προλέχθηκε στην απογραφική μου έκθεση για το νοτιο μερος της Μακεδονίας. Επειδή όμως αυτά τα μέρη όπως και άλλα στην Ρωμαϊκή επικράτεια έλαβαν και πριν της Άλωσης της Βασιλεύουσας, και μετά πολλές και μεγάλες μεταβολές προς το χειρότερο, και τα φρούρια κατεδαφίστηκαν(εκτός μόνο της Πόλης των Σερβίων, το οποίο ακόμη διασώζεται(1819)) η Κοζάνη άρχισε σιγά σιγά να αυξάνει και να δέχεται τον βαθμό κεντρικής πολιτείας, μεταξύ πολλών χωριών και οι κατοικοί της να εκτείνονται σε επικερδέστερες επιχειρήσεις και τρυγυρίζοντας στην ξενιτειά γρήγορα άλλαξε το ήθος τους...
Γεώργιος Κονταρής 1668
Γεννήθηκε και ανατραφηκε στα Σέρβια απο γονείς κατοίκους της πόλης αυτής και ως γνωστοί Σερβιώτες καταγόταν απο επιφανείς προγόνους οι οποίοι εχρημάτισαν σε αξιώματα κατα την βασιλεία των Ελληνορωμαίων και αναφέρονται στη Βυζαντινή ιστορία και διασκορπίστηκαν σε πολλά μέρη και προ της άλωσης της Βασιλεύουσας με πολιτικά καθήκοντα αλλά και μετά την άλωση. Υπήρξαν βλαστοί αυτής της οικογένειας στην Καστοριά , στην Πελοπόνησο στα Σέρβια ακόμη και στην Βενετία όπου ασχολήθηκαν με υπουργήματα της αριστοκρατίας. Κατά το 1540 ο Αλέξανδρος Κονταρής ήταν διοικητής απο μέρους των βενετών στο Ναύπλιο όταν κλείσαν ειρήνη με τους Τούρκους και τους παρέδοσαν την πόλη. Και αυτός ο Γεώργιος έφυγε για τη Βενετία στους συγγενείς του και γνώριζε την λατινική και ιταλική διάλετο. Την Ελληνική παιδεία και απο ποιούς δασκάλους την έμαθε δεν έχουμε ακριβή πληροφορία. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι ήταν Αριστοτελικός και ήταν πειστικός στους λογους του, σεμνός στους τρόπους του, είχε χαρακτήρα σεβάσμιο, και προτίμησε τον άγαμο βίο. Στάθηκε δάσκαλος στο σχολείο της Κοζάνης τρία χρόνια, έπειτα προσλήφθηκε στα Σέρβια, την πατρίδα του, για να εξασκήσει το επάγγελμά του. Και αφου πέθανε ο τότε επίσκοπος Σερβίων Διονύσιος, χειροτονήθηκε αυτός , όπως το ζήτησε ο κόσμος της επαρχίας του, και μετονομάστηκε Γρηγόριος. Και αρχιεράτευσε τέσσερα χρόνια, όπου και έγραψε την ιστορία των Αθηναίων στην καθομιλουμένη γλώσσα, η οποία εξεδόθηκε τότε στη Βενετία. Και οι Αθηναίοι, για την ιστορία αυτή που έγραψε, οταν πεθανε ο Αρχιερέας τους, ενήργησαν και μετετέθη και έγινε (επίσκοπος)Αθηνών. Ήταν και επιτήδειος κεντητής ιερών αμφίων με χρυσόσυρμα, και ο Επιτάφιος Θρήνος του Δεσπότη Χριστού, που είναι κρεμασμένος απέναντι απο τον Αρχιερατικό θρόνο στο Καθολικό ναό της Κοζάνης, είναι έργο των χειρών του, και δείχνει την εξαιρετική επιτηδιότητά του.
Νεόφυτος Ιερομόναχος
Σερβίωτης στην Πατρίδα, και συμμαθητής του Γεώργιου του Κονταρή, που αφού αρχιεράτευσε τον συστήσε στο σχολείο της Κοζάνης, και στάθηκε σ΄αυτό δάσκαλος δεκαέξι χρόνια. Στα γηρατειά του παραιτήθηκε και ησύχαζε στο επάγγλεμα του ιεροκηρυκα, αλλά και αυτόν τον βίο τον άλλαξε, και τιμήθηκε και γηροκομήθηκε ως απλώς Πατέρας. Ήταν άνδρας κοσμημένος και με σωστή φρόνηση και με σεμνά ήθη και με ξεχωριστή παιδεία. Στη ζωή του ήταν ευαγγελικός και στα μαθήματα περιπατητικός. Μαζί με τα Γραμματικά και τα Ποιητικά, δίδακε στους μαθητές του την σειρά των αριστοτελικών επιστημονικών μαθημάτων σύμφωνα με την ανάπτυξη του Κυρυδαλέα, και με έξοχο τρόπο τους εξασκούσε στην Ρητορική. Μαθητές της παιδείας του γνωστοί ήταν ο Γεώργιος ο Παρακείμενος, ο μετέπειτα ιερέας Σωτήριος, και ο Μάρκος που ονομάστημε μετά Μεθόδιος. Ο οποίος στα πενήντα του χρόνια αφού έλαβε το μοναδικό σχήμα και έγινε ησυχαστής στο σταυροπηγιακό μοναστήρι του Προδρόμου στη Βέρροια και απο εκεί στάλθηκε στη Ρωσσία ως αρχιμανδρίτης, ωφέλησε το μοναστήρι του αρκετά, και κατέστησε σε αυτό αξιόλογη βιβλιοθήκη, η οποία μετα το θάνατό του αμελήθηκε και λιγόστεψε πολύ.
Στη παρουσίαση του παρακάτω (μη Σερβιώτη) δασκάλου Σωτηρίου Ιερέα 1707 μαθαίνουμε:
Αυτός προέτρεψε την φιλοτιμία των Κοζανιτών στο να ζητήσουν απο τη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία(το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης), ώστε να ονομάζεται Σερβίων και Κοζάνης ο Επίσκοπος, που καλουνταν μεχρι τότε μόνο Σερβίων. Και στο να κτιστεί οίκος αρχιερατικός και στην Κοζάνη και να κατοικεί παντοτεινά ο κατά καιρούς Αρχιερέας της Επαρχίας, με σκοπόν, ότι με την συχνή συναναστροφή με τον αρχιερέα και κοσμώνται στο καλύτερο τα κοινά ήθη, και να αυξάνει ο ζήλος για βελτίωση .
Σχόλιο: Η Επισκοπή Σερβίων μεταφέρθηκε στην Κοζάνη το 1745.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου