Εφημερίδα “Φάρος της Μακεδονίας” 25 Σεπτεμβρίου 1885
Επιστέλλουσιν ημίν εκ Κοζάνης υπό ημερομηνίαν 19 Σεπτεμβρίου τα εξής.
…
Εν τη εμπορική πανηγύρει των Σερβίων άπειρον πλήθος συνέρρευσεν εφέτος η θαυμασία δε αύτη συρροή εν τη ρηθείση πανηγύρει, ήτις ως εκ της διαρκείας της το πάλαι καλείται Εννεαήμερος, εγένετο ουχί μόνο εν Κοζάνης και των πέριξ , αλλά και εκ πολλών μεμακρυσμένων μερών , οίον Βιτώλια και λοιπά, συνετέλεσεν ομολογουμένως εις τούτο η καθ όλον το διάστημα της αυτής εύδια , η επικρατούσα ησυχία καθ’ όλην την διοικητικήν περιφέρειαν Σερβίων, η γεφύρωσις του άλλοτε τρομερού και άβατου Αλιάκμονος, νυν δε ηπιωτάτου καταστάντος και οι αμαξιτή οδός ήτο πεπληρωμένη πανηγυριστών μικρών και μεγάλων εν χαρά και εθυνία οδευόντων την ομαλοτάτην αυτήν οδόν , αλλ΄ο πόθος των εμπόρων δεν επληρώθη δυστυχώς, διότι μεγάλη χαλάρωσις εις τας αγοράς και πωλήσεις των εμπορευμάτων και των ζώων υπήρξε.
Μερικές σημειώσεις δικές μας σε αυτό το κείμενο της εφημερίδας:
Βλέπουμε οτι το πανηγύρι των Σερβίων γινόταν μετά τα μέσα Σεπτεμβρίου και ονομαζόταν νιάμερος. Σχετίζεται μάλλον με την εορτή των Γενεθλίων της Θεοτόκου στις 8 Σεπτεμβρίου , η εορτή κλείνει με την απόδοση της στις 12 Σεπτεμβρίου και το πανηγύρι μάλλον έκλεινε το επόμενο Σάββατο μετά την απόδοση ( η Παρασκευή ήταν επίσημη αργία για τους Οθωμανούς). Έτσι βλέπουμε ότι το πανηγύρι του 1885 κλείνει ημέρα Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου.
Μετά την προσθήκη των 13 ημερών με το νέο εορτολόγιο το 1922 ο νιάμερος μάλλον μεταφέρθηκε και πήγε αρχές Οκτωβρίου την πρώτη Κυριακή.
Επίσης διαβάζουμε ότι εκείνη την εποχή
1885 με την προσάρτηση στην Ελλάδα της
Θεσσαλίας ( 1881) και τη μεταφορά της Οθωμανικής
διοίκησης από τη Λάρισα στα Σέρβια
“γεφυρώθηκε” ο ποταμός Αλιάκμωνας ,
μάλλον με νέα γέφυρα και μαζί ολοκληρώθηκε
ο αμαξιτός με άλογα , δρόμος από Σέρβια
για Βέροια. Ο δρόμος αυτός ήδη από τον 16αι και πιθανών επί Βυζαντίου περνούσε από τα σημερινά Ιμερα όπου παλιότερα υπήρχε ο οικισμός Κόμος που μάλλον ταυτίζεται με τον οικισμό Αύρα και συνέχιζε μέχρι τη Θεσσαλονίκης . Η νέοι δρόμοι αναφέρει το
άρθρο έφεραν περισσότερους πανηγυριστές
εκτός της περιοχής της Κοζάνης, ακόμη και από τα Μπίτολα, αλλά
λιγότερους αγοραστές εμπορευμάτων. Επίσης συνέβαλε στην μετακίνηση στου κόσμου στο ότι η νέα διοίκηση καθάρισε την περιοχή από τους ληστές.
