Νικολάου Στ. Μπακοδήμου, θεολόγου
Στις 30
Ιανουαρίου, κάθε χρόνο, γιορτάζουμε τη μνήμη των Τριών Ιεραρχών, όπως
καθιερώθηκε από το 1100 μ.Χ.. Η γιορτή τους, από το 1842, λέγεται και
εορτή των Γραμμάτων, μιας και οι Τρεις Ιεράρχες ήταν Μεγάλοι Δάσκαλοι
αλλά και Πατέρες της Εκκλησίας.
Οι Τρεις
Ιεράρχες είναι: ο Μέγας Βασίλειος, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο
Γρηγόριος ο Θεολόγος.
Η γιορτή τους είναι γιορτή της παιδείας και των γραμμάτων, γιορτή των
δασκάλων και των μαθητών.
Είναι γιορτή τόσο σχολική όσο και Χριστιανική.
Σχολική είναι, γιατί οι Τρεις Ιεράρχες, ήταν άνθρωποι μορφωμένοι, σοφοί
δάσκαλοι, φημισμένοι ρήτορες και συγγραφείς. Πρόσφεραν πάρα πολλά στα
γράμματα, διαθέτοντας ολόκληρη την περιουσία τους.
Χριστιανική είναι, γιατί και οι τρεις ήταν ευσεβείς Ιεράρχες, επιφανείς
θεολόγοι, με κοινωνική προσφορά και φιλανθρωπικό έργο, που διέθεσαν τη
ζωή τους στην πίστη τους για το Χριστό.
Μελέτησαν τους αρχαίους κλασικούς συγγραφείς και φιλοσόφους, και
κατόρθωσαν να συμφιλιώσουν το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα με την Χριστιανική
Πίστη. Απέρριψαν τα ειδωλολατρικά στοιχεία και κράτησαν τις αρχές της
διαλεκτικής σκέψης της ελληνικής παιδείας, ακολουθώντας τη συμβουλή του
Αποστόλου Παύλου «να δοκιμάζουμε τα πάντα αλλά να κρατάμε το καλό».
Έστησαν έτσι γέφυρες ανάμεσα στο κλασικό και το σύγχρονο, ανάμεσα στη
γνώση και την αρετή, ανάμεσα στην αναζήτηση της επιστημονικής αλήθειας
και την πραγματική αλήθεια της αγάπης, ανάμεσα στη θεωρία και στην
πράξη, τον Ελληνισμό και το Χριστιανισμό.
Δικαιολογημένα η εποχή τους ονομάστηκε: «Χρυσός Αιώνας της Εκκλησίας».
Το έργο των
Τριών Ιεραρχών είναι πολύ μεγάλο. Όλοι οι φτωχοί, οι άρρωστοι, τα
ορφανά και οι ηλικιωμένοι έβρισκαν καταφύγιο κοντά τους. Η μεγάλη τους
καρδιά και η χριστιανική ψυχή τους γίνονταν στέγη για όσους είχαν
ανάγκη.
Ήταν τόση η καλοσύνη και η φιλανθρωπία τους, που δεν υπολόγισαν τα
πλούτη και τα χρήματά τους. Τίποτα δεν κράτησαν για τον εαυτό τους. Όλα
τα υπάρχοντά τους τα διέθεσαν για να δώσουν χαρά στους συνάνθρωπούς
τους.
Πολλές φορές οι Ιεράρχες με τα ίδια τους τα χέρια, έδεναν τις πληγές των
αρρώστων. Τίποτε δεν τους φόβιζε. Ακόμη και τους λεπρούς περιποιούνταν.
Οι Τρεις
Ιεράρχες ήταν και ιεραπόστολοι. Δίδασκαν τη Χριστιανική θρησκεία και το
Λόγο του Θεού με πάθος, γεγονός που σε συνδυασμό με τη μεγάλη τους
μόρφωση, τους έφερε αντιμέτωπους και εχθρούς με βασιλιάδες και άρχοντες.
Δίκαια, λοιπόν, ονομάστηκαν Μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας και Προστάτες
των Γραμμάτων και των Σχολείων. Ας πούμε κάποια λίγα για εκείνους…
Ο Μέγας
Βασίλειος θεμελίωσε τη Χριστιανική του Θεολογία, αντλώντας επιλεκτικά
από την αρχαιοελληνική και κυρίως από την πλατωνική φιλοσοφία.
Καθημερινά δίδασκε τους ανθρώπους εξηγώντας το Ευαγγέλιο.
Συμβούλευε τη νεολαία να διαβάζει την ελληνική ιστορία, μυθολογία,
ποίηση και φιλοσοφία.
Έγραψε πολλά βιβλία, επιστολές, κηρύγματα, ομιλίες, προσευχές και τη
Θεία Λειτουργία που φέρει το όνομά του.
Ολόκληρη πόλη, την περίφημη Βασιλειάδα, αποτελούν τα φιλανθρωπικά του
ιδρύματα: νοσοκομεία, ορφανοτροφεία, ξενώνες, εργαστήρια, σχολεία κ.α.
για τα οποία διέθεσε όλα του τα υπάρχοντα.
Η μνήμη του εορτάζεται την 1η Ιανουαρίου.
Ο Ιωάννης ο
Χρυσόστομος διακρίθηκε για τη ρητορική του τέχνη. Τα λόγια, η
διδασκαλία και το κήρυγμά του συγκινούσαν όλους τους ανθρώπους. Γι αυτό
τον ονόμασαν «Χρυσόστομο», δηλαδή στόμα χρυσό.
Ακόμα και σήμερα, «των αρετών το θησαύρισμα», καθώς τον ονόμασαν,
εξακολουθεί να μας φωτίζει με τα πολλά του συγγράμματα. Ανάμεσα σ’ αυτά
ιδιαίτερη θέση κατέχει η Θεία Λειτουργία που φέρει τ’όνομά του.
Η Εκκλησία μας τιμάει την μνήμη του στις 13 Νοεμβρίου, στις 27
Ιανουαρίου (Ανακομιδή) και στις 30 Ιανουαρίου μαζί με τους άλλους δύο
Ιεράρχες.
Ο Γρηγόριος
διακρίθηκε για τον αγνό του χαρακτήρα και τις πολλές αρετές καθώς και
για το τεράστιο συγγραφικό του έργο, που περιλαμβάνει λόγους, επιστολές
και ποιήματα. Η Εκκλησία μας τον κατέταξε ανάμεσα στους αγίους της και
τον τιμά ξεχωριστά στις 25 Ιανουαρίου καθώς και στις 30 του ίδιου μήνα,
γιορτή των Τριών Ιεραρχών.
Οι Τρεις Ιεράρχες έδειξαν με τη ζωή και το έργο τους ότι η πίστη προς
το Θεό και η αγάπη προς το συνάνθρωπο συμβαδίζουν. Νοημάτισαν τον
αρχαίο κλασικό κόσμο και διέσωσαν αξίες με πανανθρώπινο περιεχόμενο.
Οι ίδιοι είναι και θα είναι οδηγοί προς την αληθινή γνώση και μόρφωση,
αγαθά πρότυπα κάθε νέου ανθρώπου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου