Ο Θέων ο Αλεξανδρεύς (330-395μ.Χ) γράφει στην "Μαθηματικήν Σύνταξιν" του Πτολεμαίου και μας δίνει αστονομικές πληροφορίες για τον Ιππαρχο,καταγράφει και δύο ηλιακές εκλείψεις, τα έτη 365 και 372. Ασχολείται επι πλέον με τη γεωμετρία και Αριθμητική και εκδίδει με στόνια τα "Στοιχεία του Ευκελίδη"
Ο Συνέσιος Επίσκοπος Κυρήνης (370-414)- μαθητής και θαυμαστής της Υπατίας- παρουσίασε επίδοση στην Αστρονομία και Φυσική , κατηγόρησε του αστρολόγους και κατασκεύασε ο ίδιος αστρολάβο.
. Ο ΜΑRIN (τέλης 5ο) και
Ο Συμπλίκιος (αρχές 6ου αιώνα) , γράφουν υπόμνημα σε Ευκλείδη και Αριστοτέλη.
Ο Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης στα 547 δημοσιεύσει την "Χριστιανική Τοπογραφία". Αυτή περιέχει πολλές ιδέες για την Κοσμογραφία, όμως πολύ απλοϊκές.
Ο Πρόκλος ο Λύκιος (410-485) διακρίνεται στην Αθήνα ως γεωμέτρης και αστρονόμος.
Ο αυτοκράτορας Ιουλιανός ο Αποστάτης(336-363) ασχολήθηκε με την αστρονομία και ήταν υποστηρικτής του ηλιοκεντρικού συτήματος. Στο έργο του : "Εις τον Βασιλέα Ήλιον", γράφει ότι οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω απο τον ήλιο, "ώσπερ βασιλέα χορεύοντες".
Ιωάννης ο Φιλόπονος (6ος αιώνας)-μαθητής του Αμμωνίου- και
Στέφανος ο Αλεξανδρεύς. Ο Φιλόπονος υπήρξε υπέρχη φιλοσοφική και πνευματική διάνοια. Βαθύς μελετητής του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη , παρουσίασε προτότυπες ιδέες, οι οποίες θεωρούνται ίσως ανώτερες του Κοπέρνικου και Γαλιλαίου. Σημειώνουμε τις ιδέες του για την κίνηση των σωμάτων και τις θεωρίες του για την ορμή και αδράνεια.
Ο αρχιτέκτωνας Ισίδωρος ο Μιλήσιος ασχολήθηκε συστηματικά με τα Μαθηματικά, δημοσίευσε πραγμάτεια "περί κατασκευής κοίλων κατόπτρων", επινοεί όργανο με το οποία γράφεται "υπερβολή" και ιδρεύει σχολή Μηχανικών. Σε συνεργασία με τον Ανθέμιο εκ Τράλλεων οικοδομούν τα θαύμα των αιώνων , την Αγία Σοφία.
Ο Ανθέμιος ασχολήθηκε με την Γεωμετρία και την Οπτική (παραβοικά κάτοπτρα, ιδιότητες παραβολής κλπ.)
Ο Δομίνιος Φιλόσοφος, δείχνει κριτική και δημιουργική ικανότητα σε έργα του για την Αριθμητική.
Ο Ευτόκιος εξ Ασκάλωνος. δημοσίευσε σχόλια σε έργα του Αρχιμήδη, πραγμάτεια στο "κωνικόν του Απολλωνίου" και παρέχει πλήθος αυθεντικών πληροφοριών για μαθηματικά θέματα, όπως π.χ "περί Δηλίου προβλήματος".
Ο Αυτοκράτορας Ηράκλειος (610-641) δημοσίευσε υπόμνημα στον Πτολεμαίο και έργο "περί κατασκευής της σφαίρας του Αράτου"
Ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός ( πρώτο μισό του 8ου αιώνα) ασχολείται με την Αστρονομία και γενικότερα με την Φύση, και πολεμά την αστρολογία και την μαντική τέχνη.
Ο Πατριάρχης Φώτιος (820-891) δικρίνεται γαι τις πλούσιες φιλοσοφικές και μαθηματικές του γνώσεις , έμεινε ονομαστός και απο το έργο του "Μυριόβιλβος".
Λέων ο Μαθηματικός επι Θεόφιλου ( 829-842) ανοίγει πάλι το πανεπιστήμιο , στο οποίο διακρίνεται ως πρύτανις του Πανεπιστημίου Κωνσταντινούπολης. Εκτός απο Φιλοσοφία, δίδασκει το Quatrivium-Αριθμητική , Γεωμετρία, Αστρονομία και Μουσική.
Καθηγητής της Αστρονομίας ήταν ο Θεοδήγιος
Της Γεωμετρίας καθηγητής υπήρξε ο Θεόδωρος
Επί Λέοντος σημειώθηκε αναγέννηση των μαθηκατικών σπουδών. Ο Λέωντας απέκτησε μεγάλη φήμη , εργάστηκε για να συλλεγούν και να εκδοθούν τα έργα του Αρχιμήδη , και απο αυτή τη δημοσίευση περιήλθαν στα χέρια των νεωτερων. Τότε εξεδόθησαν και τα αστρονομικά έργα του Πτολεμαίου.
Ο Μιχαήλ Ψελλός (1018-1096) θεωρείται ο "υπατος των φιλοσόφων και η "ψυχή του Πανεπιστημίου". Σπούδασε στην Αθήνα και ασχολήθηκε με κάθε είδους γνώση.
Ο Θεόδωρος πρόδρομος (12ος αιώνας) ασχολείται με τα Μαθηματικά και την Αστρονομία.
Ο Ιωάννης Τζέτζες( 1110-1180) γράφει αστρονομικά
Ο Αυτοκράτορας Μανουήλ Κομνηνός (1141-1180) ευνοεί τις αστρονομικές σπουδές βοηθάει όμως και την αστρολογία. Απόδειση σ' αυτό αποτελεί και το ότι ο Ιωάννης Καματερός συνέταξε εκτενές αστρολογικό ποίημα απευθυνόμενος στον Αυτοκράτορα.
Νικηφόρος Βλεμμίδης (1197-1272) κατά τον Brehier υπήρξε "ο διασημότερος σοφός ης εποχής". Έγραψε έργο Επίτομης Φυσικής, αξιόλογο για την σαφήνεια , ακριβολογία και συτηματικότητα του. Σε 31 κεφάλαι αναπτύσει θέματα γενικής Φυσικής , Μαθηματικών , Αστρονομίας, και Μετεωρολογίας. Άφησε ανέκδοτο το έργο"περί Ουρανού και Γής, Ήλιου, Σελίνης , Χρόνου και Ημερών". Επίσης απήυθυνε αστρονομικά ποιήματα προς τον Βασιλιά Βατάτζη(1241). Εκτιμούσε ιδιαίτερα τον Πλάτωνα.
Γεώργιος Παχυμέρης(1242-1310) κατά τον krumbacher είναι ο "αξιολογότατος αντιπρόσωπος της συγγραφικής πολυμερίας" κατά τον 13ο αιώνα. Στην δίτομη ιστορία του δίνει πολλές φυσιογνωστικές πληροφορίες, και περισσότερο και αξιόλογο είναι το έργο του :"Quatrinium de Greorges Pachymerew, Roma 1940 , σ.CI+457", το οποίο είναι πρωτοποριακό έργο για την εποχή του. Ο ίδιος ασχολήθηκε και με τον Διόφαντο και έλυσε προβλήματα εξισώσεων β΄βαθμού.
Μάξιμος Πλανούδης (1260-1332) διακρίθηκε ως ΜΑθηματικός.Έγραψε έγρο με τον τίτλο: Ψηφοφορία κατ' Ινδούς, η λεγόμενη μεγάλη (1303), και με αυτή εισάγει στο Βυζάντιο για πρώτη φορά τα αραβικά αριθμητικά ψηφία.
Θεόδωρος Μετοχίτης (1260-1332) υπήρξε εξαιρετική επιστημονική προσωπικότητα και ο μεγαλύτερος πρόδρομος της ανθρωπιστικής Αναγέννησης του 15ου αιώνα,και ακόμη θεωρείται ως πρόδρομος της Αναγέννησης των αστρονομικών σπουδών στο Βυζάντιο. Και κατά τον Η.Beck είναι η κυριότερη αντιπροσωπευτική μορφή του κοσμοειδώλου του 15ου αιώνα.
Θεόδωρος Μελιτηνιώτης(1361) υπήρξε μετά τον Γρηγορά ο μεγαλύτερος αστρονόμος του Βυζαντίου και χρημάτισε πρύτανης της Πατριαρχικής Σχολης γύρω στα (1360-1388).Το έργο του "Αστρονομική Τρίβιβλος" (1361)είναι κλασσικό. Στους δύο τόμους χρησιμοποιεί απο το πρωτότυπο τις εργασίες προ παντός του Πτολεμαίου, αλλά και των Πάππου , Θέωνος και Φιλοπόνου.
Νικηφόρος Γρηγοράς(1295-1356), υπήρξε εξαιρετική μορφή του Βυζαντίου. Με όλη την επιστημονική και πολύπλευρη δράση αναδείχθηκε μεγάλη αστρονιμική φυσιοργνωμία, πρωτοπορειακή για την εποχή του. Υπολόγισε όλες τις εκλείψεις του Ήλιου της τελευταίας χιλιετίας και προέβλεψε πολλές ηλιακές και σεληνιακές. Κατασκεύασε πρωτότυπο αστρολάβο και μελέτησε το ζήτημα του ημερολογίου και του καθορισμού της εορτής του Πάσχα.
Ισαάκ Αργυρός ήταν μαθητής του Γρηγορά, μαθηματικός , αστρονόμος και θεολόγος. Συνέχισε τους αγώνες του δασκάλου του για την διόρθωση του Πασχάλιου. Το σχέδιο μεταρρύθμισης του Ημερολογίου το υπέβαλε προηγουμένως σε επιτροπή εκπροσώπων της Εκκλησίας, οι οποίοι και το παίνεψαν και διατύπωσαν τη γνώμη να εισαχθεί σε κοινή χρήση. Δυστιχώς όμως η αλλάγη δεν έγινε το 1324, αλλλά το 1587, απο τον Πάπα Γρηγόριο τον 13ο. Αν γινόταν τότε , θα ονομαζόταν ίσως πάλι Γρηγοριανό Ημερολόγιο , αλλά προς τιμή του Νικηφόρου Γρηγορά.
Ως αστρονόμοι διέπρεψαν στην Τραπεζούντα ο Γρηγόριος Χιονιάδης, ο Μανουήλ , ο Κ. Λουκίτης και ο Γ. Χρυσοκόκκης(γύρω στα 1335-1336). Ακόμη στο Βυζάντιο έχουμε τον Γ. Ακροπολίτη(1220-1282), τον Μ. Μοσχόπουλο και τον Νικ. Ράβδαν, ο οποόιος γύρω στα 1341 έγραψε δύα μαθηματικές πραγμάτειες , η μία απο τις οοπίες , σύμφωνα με τον M. Cantor, "αποτελεί την πρώτη γνωστή σε εμας Πολιτική Αριθμητική".
Ο Νικόλαος Καβάσιλας, ακολουθώντας τον Γρηγορά, γράφει υπόμνημα στην "Σύνταξη" του Πτολεμαίου , και όπως σημειώνει ο Cantor, με αυτό ναρχίζει μια νέα γενιά, "η οποία προετοιμάζει την αναγέννηση της κλασσικής επιστήμης στην Ευρώπη"
Με σπουδαίοι τρόπο συνέβαλαν προς αυτήν την κατεύθυνση και οι
ανθρωπιστές Γ.Σχολάριος ( μέσο του 15ου αιώνα) και
ο Γ. Γεμιστός ή Πλήθων (1355-1452)Ο Γεμιστός έργαψε πραγμάτεια για το ημερολόγιο στην οποία προτείνει την εισαγωγή ενός σεληνοηλιακού ημερολογίου. Πίστευε στην σφαιρικότητα της Γής, συνέβαλε πολύ στην διάδοση των έργων του Στράβωνα στη Δύση , τα οποία πρίν του 15ου αιώνα ήταν παντελώς άγνωστα. Έτσι επι πλέον ενένπευσε στον ηγεμόνα Κοσμά να ιδρύσει Πλατωνική Ακαδημία στην Φλωρεντία της Ιταλίας.
Μερική αντιγραφή και απόδοση στην Νεοελληνική απο
Πανδέκτης Φυσικής
Εκδόσεις ΚΟΝΤΕΟΥ
1975
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου